فصل اول: کلیات / 18

فصل دوم : جغرافیای تاریخی و طبیعی سوادکوه / 37

فصل سوم: تحولات اجتماعی در سوادکوه / 91

فصل چهارم: تحولات سیاسی در سوادکوه / 175

 جغرافیا و شرایط محیطی سبب درک، تبیین و فهم تغییرات تاریخی می باشند. جغرافیا علمی است که از محیط زندگی و روابط انسان با محیط بحث می کند و به قلمرو جغرافیایی جریانات تاریخی در مکانهای مختلف می پردازد؛ مثلاً بررسی یک جنگ و تأثیر عوامل جغرافیایی در سرنوشت آن را مورد مطالعه قرار می دهد و به تعبیری شناخت شرایط زندگی اجتماعی، اقتصادی و سیاسی گذشته انسان در ارتباط با محیط جغرافیایی او است. هیچ گاه در طول تاریخ شرایط جغرافیایی در شکست و پیروزی و شکل گیری وقایع و حوادث تاریخی بی تأثیر نبوده است. در این تحقیق اوضاع سیاسی و اجتماعی و تحول مربوط به آنها در محدوده ی جغرافیایی سوادکوه مدنظر می باشد. سوادکوه با توجه به وجود آثار و ابنیه تاریخی و وجود منابع مکتوب فراوان یک نقطه تاریخی از طبرستان می باشد که حکومت های اصیل ایرانی به گواه مستندات تاریخی در آنجا برپا بوده است. طبیعت سوادکوه که در قیاس با سایر نقاط مازندران از ویژگی های متنوع جغرافیایی اعم از آب و هوا، گیاهان و جانوران، جنگل، مرتع، جلگه، کوهستان برخوردار بود؛ موجب اسکان انسانها در آن منطقه در طول تاریخ گردید. به تبع فرهنگ و آداب و رسوم خاص منطقه را با تأثیرپذیری از طبیعت پیرامون در تمامی جزئیات زندگی آنها اعم از موسیقی، باورها، آیین ها، بازی ها، معماری و غیره پدید آورد. با مهاجرت طوایف و اقوام گوناگون از اقصی نقاط آن روز ایران به آن سامان در قالب های سیاسی، اقتصادی یک تحول اجتماعی را رقم زد.